7.4.7 Toelichting op de staat van baten en lasten
7.4.7 Toelichting op de staat van baten en lasten
Premiebijdragen voor risico van het pensioenfonds
12. Premiebijdragen voor risico van het pensioenfonds
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Pensioenpremie huidig jaar | 289.245 | 261.655 | ||
| Pensioenpremie voorgaande jaren | -60 | 9 | ||
| Totaal | 289.185 | 261.664 | ||
De stijging van de premie wordt veroorzaakt door een stijging van het aantal actieven en de CAO verhoging van 6,5% per 1 januari 2023. De totale bijdrage van werkgever en deelnemers bedraagt 22,9 procent (2022: 22,7 procent) van de loonsom.
De kostendekkende, gedempte kostendekkende en feitelijke premie zijn als volgt:
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Zuiver kostendekkende premie | 253.640 | 355.197 | ||
| Gedempte kostendekkende premie | 289.223 | 259.830 | ||
| Feitelijke premie | 289.185 | 261.664 |
De samenstelling van de kostendekkende premie is als volgt:
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Actuarieel benodigd | 216.910 | 308.045 | ||
| Opslag in stand houden vereist vermogen | 36.286 | 46.075 | ||
| Opslag voor uitvoeringskosten | 444 | 1.077 | ||
| Totaal | 253.640 | 355.197 |
De samenstelling van de gedempte kostendekkende premie is als volgt:
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Actuarieel benodigd | 181.071 | 162.943 | ||
| Premies bestemd voor voorwaardelijke toeslagverlening | 77.550 | 71.791 | ||
| Opslag in stand houden vereist vermogen | 30.158 | 24.019 | ||
| Opslag voor uitvoeringskosten | 444 | 1.077 | ||
| Totaal | 289.223 | 259.830 | ||
Het verschil tussen de kostendekkende premie en de gedempte kostendekkende premie is het gevolg van een afwijkend rentepercentage dat gebruikt wordt bij de gedempte kostendekkende premie. Deze is gebaseerd op de verwachte toekomstige beleggingsrendementen. Jaarlijks wordt de feitelijke premie getoetst aan de gedempte kostendekkende premie.
De feitelijk ontvangen premie is lager dan de gedempte kostendekkende premie en daarmee is de feitelijke premie ex post bezien niet kostendekkend. Bij de ex-ante vaststelling van de premie 2023 was de feitelijke premie wel hoger dan de gedempte kostendekkende premie en daarmee was op voorhand wel sprake van een kostendekkende premie op basis van de beste informatie en veronderstellingen op dat moment. De premiedekkingsgraad was in 2023 voor de basisregeling gelijk aan 133,9% (2022: 84,3%). De premiedekkingsgraad voor 2023 is fors toegenomen ten opzichte van vorig jaar vanwege de toegenomen rentetermijnstructuur.
Beleggingsresultaten risico pensioenfonds
13. Beleggingsresultaten risico pensioenfonds
| (bedragen x € 1.000) | Directe beleggings- opbrengsten |
Indirecte beleggings- opbrengsten |
Kosten vermogens-beheer | Totaal | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2023 | ||||||||
| Vastgoed beleggingen | 23.606 | -119.040 | 0 | -95.434 | ||||
| Aandelen | 31.642 | 290.260 | 0 | 321.902 | ||||
| Vastrentende waarden | 123.112 | 177.305 | 0 | 300.417 | ||||
| Derivaten | -24.088 | 115.638 | 0 | 91.550 | ||||
| Overige beleggingen | 10.358 | 19.031 | 0 | 29.389 | ||||
| Kosten vermogensbeheer | -13.073 | -13.073 | ||||||
| Totaal | 164.630 | 483.194 | -13.073 | 634.751 |
De directe kosten van vermogensbeheer bedragen in 2023 13,1 miljoen euro (2022: 12,8 miljoen euro). De kosten van vermogensbeheer bestaan uit de kosten van beheer van de portefeuille door managers, de fiduciaire beheerder, de custodian en overige directe kosten ten behoeve van vermogensbeheer. Ook inbegrepen is een deel van de pensioenuitvoeringskosten die zijn toegerekend aan vermogensbeheer 2023: 2,0 miljoen euro (2022: 1,6 miljoen euro). Ook inbegrepen zijn de directe transactiekosten. Deze bedragen in 2023 1,0 miljoen euro (2022: 1,7 miljoen euro).
De kosten voor beleggingen worden onderscheiden in directe – en indirecte kosten. De directe kosten staan in de jaarrekening vermeld. De indirecte kostenposten betreffen kosten die in mindering zijn gebracht op de directe beleggingsopbrengsten omdat ze direct door de vermogensbeheerders met deze opbrengsten worden verrekend. Veelal worden deze kosten op basis van vuistregels (impliciet) bepaald.
Exclusief transactiekosten en ook exclusief prestatie-afhankelijke vergoedingen, belopen de impliciete vermogensbeheerkosten 17,4 miljoen euro (2022: 21,1 miljoen euro). De prestatie-afhankelijke vergoedingen dalen van 16,7 miljoen euro in 2022 naar 9,8 miljoen euro. De totale vermogensbeheerkosten (exclusief transactiekosten) verkrijgen we door de kosten zoals vermeld in de jaarrekening bij de bovengenoemde indirecte kostenposten op te tellen. De totale vermogensbeheerkosten (exclusief transactiekosten) bedragen 38,3 miljoen euro (2022: 49,0 miljoen euro).
Slechts een klein deel van de transactiekosten komt naar voren als directe kosten. Het overgrote deel van de transactiekosten zijn indirect en bedragen naar schatting 5,5 miljoen euro (2022 7,5 miljoen euro). De totale transactiekosten bedragen ongeveer 6,6 miljoen euro (2022: 9,2 miljoen euro).
| (bedragen x € 1.000) | Directe beleggings- opbrengsten |
Indirecte beleggings- opbrengsten |
Kosten vermogens-beheer | Totaal | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2022 | ||||||||
| Vastgoed beleggingen | 23.530 | 23.559 | 47.089 | |||||
| Aandelen | 45.273 | -271.196 | -225.923 | |||||
| Vastrentende waarden | 88.726 | -690.939 | -602.213 | |||||
| Derivaten | 40.377 | -951.070 | -910.693 | |||||
| Overige beleggingen | 1.523 | -18.151 | -16.628 | |||||
| Kosten vermogensbeheer | -12.805 | -12.805 | ||||||
| Totaal | 199.429 | -1.907.797 | -12.805 | -1.721.173 |
Beleggingsresultaten risico deelnemers
14. Beleggingsresultaten risico deelnemers
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Aandelen | 270 | -395 | ||
| Vastrentende waarden | 266 | -1.602 | ||
| Kosten vermogensbeheer | -33 | -23 | ||
| Totaal | 503 | -2.020 |
Overige baten
15. Overige baten
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Andere baten | 613 | 0 | ||
| Totaal | 613 | 0 |
De overige baten bestaan voornamelijk uit creditrente over de banksaldi en de ontvangen interest over waardeoverdrachten.
Pensioenuitkeringen
16. Pensioenuitkeringen
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Ouderdomspensioen | 204.528 | 180.307 | ||
| Partnerpensioen | 28.342 | 25.259 | ||
| Arbeidsongeschiktheidspensioen | 5.091 | 4.857 | ||
| Prepensioen | 5.355 | 5.036 | ||
| Wezenpensioen | 439 | 441 | ||
| Anw-aanvulling | 644 | 626 | ||
| Afkopen | 353 | 344 | ||
| Overige uitkeringen | 0 | -25 | ||
| Totaal | 244.752 | 216.845 |
17. Pensioenuitvoeringskosten
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Bestuurskosten | 98 | 98 | ||
| Kosten overige bestuursorganen | 49 | 62 | ||
| Accountantskosten | 65 | 54 | ||
| Certificerend actuaris | 42 | 30 | ||
| Administratiekostenvergoeding | 3.981 | 3.860 | ||
| Kosten advies pensioenuitvoering | 248 | 170 | ||
| Kosten bestuursbureau | 796 | 676 | ||
| Communicatiekosten | 383 | 618 | ||
| Contributies en bijdragen | 69 | 72 | ||
| Kosten risicomanagement | 132 | 121 | ||
| Kosten DNB/AFM | 381 | 250 | ||
| Bankkosten | 42 | 41 | ||
| Totaal | 6.286 | 6.052 | ||
Bezoldiging bestuurders
De bezoldiging van de (voormalige) bestuurders namens de (pre)gepensioneerden is 17,5 duizend euro per jaar. De vergoeding voor bestuurders namens de werkgever en deelnemers bedraagt 3,4 duizend euro. De vergoeding voor de leden van het verantwoordingsorgaan namens de (pre)gepensioneerden is 3,5 duizend euro per jaar. De vacatiegelden worden verstrekt voor het voorbereiden en bijwonen van vergaderingen. Aan betrokkenen zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt.
De bezoldiging van de externe bestuurder bedraagt over 2023: 12 duizend euro (2022: 26 duizend euro).
Op basis van het beloningsbeleid ontvangen de leden van de raad van toezicht een vaste vergoeding van 15 duizend euro per jaar. De voorzitter ontvangt een vaste vergoeding van 17,5 duizend euro per jaar.
Aantal personeelsleden
Bij het pensioenfonds zijn geen werknemers in dienst. De werkzaamheden worden verricht door werknemers die in dienst zijn van de werkgever (UWV).
Algemene kosten toegerekend aan het beleggingsrendement
De totale pensioenuitvoeringskosten, na toerekening van een deel aan vermogensbeheerkosten, waren in 2023 6,3 miljoen euro (2022: 6,1 miljoen euro). De kosten die het bestuursbureau voor vermogensbeheer maakte, rekenden we via een verdeelsleutel toe aan de kosten van vermogensbeheer. In 2023 was dat 60 procent (2022: 60 procent). Daarnaast is een deel van de kosten risicomanagement voor 60 procent toegerekend aan vermogensbeheer en zijn de bestuurskosten, kosten overige bestuursorganen en kosten DNB voor 50 procent toegerekend aan vermogensbeheer. De accountantskosten, certificerend actuaris en contributies en bijdragen zijn voor 33,33 procent toegerekend aan vermogensbeheer. Van de administratiekostenvergoeding is 30 duizend euro toegerekend aan vermogensbeheer.
Specificatie Accountantskosten
| (bedragen x € 1.000) | Onafhankelijke accountant | Overige netwerk | Totaal | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2023 | ||||||
| Controle van de jaarrekening | 86 | 0 | 86 | |||
| Andere controle werkzaamheden | 0 | 0 | 0 | |||
| Fiscale advisering | 0 | 0 | 0 | |||
| Andere niet-controle diensten | 0 | 0 | 0 | |||
| Totaal | 86 | 0 | 86 |
| (bedragen x € 1.000) | Onafhankelijke accountant | Overige netwerk | Totaal | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2022 | ||||||
| Controle van de jaarrekening | 80 | 0 | 80 | |||
| Andere controle werkzaamheden | 0 | 0 | 0 | |||
| Fiscale advisering | 0 | 0 | 0 | |||
| Andere niet-controle diensten | 0 | 0 | 0 | |||
| Totaal | 80 | 0 | 80 |
De hierboven genoemde kosten wijken af van de kosten onder 17. Het verschil wordt veroorzaakt doordat een deel van de kosten is toegerekend aan vermogensbeheer.
Mutatie voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds
18. Mutatie voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Pensioenopbouw | 197.561 | 283.219 | ||
| Toeslagverlening | 199.254 | 513.503 | ||
| Rentetoevoeging | 216.937 | -44.319 | ||
| Onttrekking voor pensioenuitkeringen en pensioenuitvoeringkosten | -250.318 | -221.015 | ||
| Wijziging marktrente | 265.452 | -2.528.548 | ||
| Wijziging actuariele grondslagen | 11.255 | 71.474 | ||
| Wijziging uit hoofde overdracht van rechten | 8.276 | 31.162 | ||
| Overige mutaties | 27.613 | 13.165 | ||
| Totaal | 676.030 | -1.881.359 | ||
Mutatie overige technische voorziening
19. Mutatie overige technische voorziening
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Mutatie overige technische voorziening | -7.167 | 739 | ||
| Totaal | -7.167 | 739 |
Mutatie pensioenverplichting voor risico deelnemers
20. Mutatie pensioenverplichting voor risico deelnemers
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Mutatie pensioenverplichting risico deelnemer | -409 | -3.559 | ||
| Totaal | -409 | -3.559 |
Saldo herverzekering
21. Saldo herverzekering
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Uitkeringen uit hoofde van herverzekeringen | -2.252 | -2.295 | ||
| Mutatie herverzekeringsdeel technische voorzieningen | 1.295 | 4.512 | ||
| Totaal | -957 | 2.217 |
Saldo overdracht van rechten
22. Saldo overdracht van rechten
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Ontvangen waardeoverdrachten | -23.569 | -47.270 | ||
| Ontvangen WOD KP | -8.208 | -8.358 | ||
| Uitgaande waardeoverdrachten | 12.045 | 13.640 | ||
| Uitgaande WOD KP | 9.626 | 1.479 | ||
| Uitgaande collectieve waardeoverdrachten | 0 | 9.157 | ||
| Totaal | -10.106 | -31.352 |
Overige lasten
23. Overige lasten
| (bedragen x € 1.000) | 2023 | 2022 | ||
|---|---|---|---|---|
| Interest premies | 0 | 1 | ||
| Interest lasten overig | 40 | 43 | ||
| Totaal | 40 | 44 |