6. Verslag verantwoordingsorgaan

Op 1 juli 2022 startte een nieuwe zittingstermijn van het verantwoordingsorgaan, met acht nieuwe (plaatsvervangende) leden. In de eerste helft van 2022 volgden deze nieuwe leden een intensief introductieprogramma. In het najaar van 2022 volgde een externe vaardigheidstraining. We besloten om voor onze oordeelsvorming over 2022 dezelfde thema’s en beoordelingscriteria te gebruiken als in 2021. Voor 2023 en volgende jaren stellen we nieuwe beoordelingscriteria op.

We hadden in 2022 zes autonome vergaderingen. We overlegden twee keer met het bestuur en twee keer met de raad van toezicht. Een delegatie uit het verantwoordingsorgaan nam deel aan twee strategiesessies. Verder vond een informatiebijeenkomst over de Wtp plaats. Op onze eigen beleidsdag bespraken we onze werkwijze en bepaalden we de thema’s en het jaarplan voor 2023. We gaven in 2022 drie adviezen aan het bestuur:

• over een aanvulling van de uitvoeringsovereenkomst voor de toeslagverlening
• over een wijziging van het reglement van de commissie van beroep
• over de premiestelling voor 2023

Verder droegen we de voorzitter van de raad van toezicht voor een herbenoeming voor. En we gaven commentaar op de begroting van Pensioenfonds UWV voor 2023.

Het bestuursverslag en de jaarrekening vormen de formele verantwoording van het bestuur. Daarnaast baseerden we ons oordeel op het jaarprogramma, beleidsdocumenten, beslisnotities, rapportages en de notulen van bestuursvergaderingen. We gebruikten ook de bevindingen en aanbevelingen van de raad van toezicht voor onze oordeelsvorming. In bijeenkomsten en vergaderingen met het bestuur spraken we over de financiële positie van Pensioenfonds UWV, actuele ontwikkelingen, vooral op het terrein van de Wtp, en adviesaanvragen van het bestuur. Met de raad van toezicht spraken we over het uitgevoerde toezicht, hun visie op Pensioenfonds UWV en relevante externe ontwikkelingen. Naast het formele overleg voerden leden van het verantwoordingsorgaan gesprekken met portefeuillehoudende bestuursleden en functionarissen van het bestuursbureau. Ook spraken we met de sleutelfunctiehouder risicomanagement.We legden onze werkzaamheden en onze oordeelsvorming per thema vast in een apart verslag.

Algemeen
We vinden dat het bestuur in 2022 Pensioenfonds UWV goed en zorgvuldig heeft bestuurd. Het bestuur nam de belangen van alle belanghebbenden mee en woog deze op een evenwichtige manier af. 

Door de gestegen rente verbeterde de financiële positie van Pensioenfonds UWV sterk. Dat de beleggingsresultaten over 2022 negatief waren, is te begrijpen: de geopolitieke ontwikkelingen zorgden voor onrust op de financiële markten en oplopende inflatie. De verbeterde financiële positie in combinatie met nieuwe wettelijke ruimte maakten dat het bestuur kon besluiten om zowel in 2022 als in 2023 toeslagen te verlenen. Wij zijn van oordeel dat dit het vertrouwen van belanghebbenden heeft versterkt. In goed overleg stelden het bestuur en de sociale partners voor 2023 een premie vast die een volledige pensioenopbouw waarborgt. Ook dit draagt volgens ons bij aan het vertrouwen van belanghebbenden.

Toekomst
Voor alle pensioenfondsen is de invoering van de Wtp een belangrijk thema. In 2022 besteedde Pensioenfonds UWV veel aandacht aan de voorbereiding op de overgang naar een nieuwe pensioenregeling. We zien dat het bestuur anticipeert op de veranderingen en een strakke planning heeft. De realiteit is echter dat het wetgevingsproces en het overleg tussen de sociale partners het tempo bepalen. De sociale partners moeten principiële keuzes maken over de aard van de nieuwe pensioenregeling en het invaren van opgebouwde rechten. Pensioenfonds UWV adviseert de sociale partners. Ook maakte het bestuur afspraken met de uitbestedingspartners over een tijdige invoering van de nieuwe regeling. Want voor het slagen van de overgang is Pensioenfonds UWV in hoge mate afhankelijk van de pensioenuitvoeringsorganisatie. De pensioenuitvoeringsorganisatie moet niet alleen haar systemen aanpassen, maar heeft ook andere opdrachtgevers die hun pensioenregelingen in dezelfde periode vernieuwen. We zien dat het bestuur zeer alert is op de risico’s die kunnen ontstaan en intensief contact onderhoudt met de uitvoerder. De verwachting is dat de wetgeving voor 1 juli 2023 wordt afgerond. Dat betekent dat de sociale partners daarna de definitieve keuzes over de nieuwe pensioenregeling moeten maken. En het bestuur moet besluiten of Pensioenfonds UWV deze afspraken ook kan uitvoeren. Naar verwachting is dat eind 2023 of begin 2024. Dan start ook een nieuwe fase voor het verantwoordingsorgaan. Want wij hebben op verschillende onderwerpen adviesrecht. In 2022 was voor ons vooral de informatievoorziening over de ontwikkelingen en de voortgang in het proces belangrijk. Nu de besluitvorming in zicht komt, moet het bestuur ons actiever betrekken. Zodat we goed kunnen adviseren. 

Beleggingsbeleid
Het doel van het bestuur is verantwoord beleggen met een goed rendement. Wij vinden dat het bestuur open, eerlijk en goed communiceert over financiële onderwerpen en het beleid. Het beleggingsplan is een gedegen basis voor het monitoren van de beleggingsdoelstellingen van Pensioenfonds UWV.

Voor verantwoord beleggen is het belangrijk dat de deelnemers het beleid dragen. Het bestuur ondernam verschillende acties om dat draagvlak te bevorderen. Zo legde het bestuur beleid voor verantwoord beleggen vast. Dit is ook beschikbaar. Het bestuur publiceert de effecten van het beleid, in termen van risico, rendement en duurzaamheid, bijvoorbeeld in het aparte jaarverslag over verantwoord beleggen. Ook is het bestuur open over de positie van het fonds in maatschappelijke rankings, zoals die van VBDO. Het bestuur zorgde ook voor interactie met belanghebbenden. Bijvoorbeeld via panels met deelnemers en gepensioneerden en gesprekken met de werkgever. Met deze activiteiten bevorderde en borgde het bestuur het draagvlak. We verwachten dat het bestuur de open communicatie over het beleggingsbeleid en de interactie met deelnemers in 2023 voortzet. En dat er dan ook aandacht is voor de gevolgen van de Wtp op de financiële onderwerpen.

Goed bestuur
De governance van het fonds functioneert naar behoren. Besluitvorming vindt zorgvuldig plaats, na een gedegen voorbereiding in commissies. De deskundigheid van de bestuurders en de ontwikkeling van potentiële bestuursleden heeft veel aandacht. Hierdoor is tijdige opvolging geborgd. Het bestuur stelt ook de andere fondsorganen in de gelegenheid om hun taken naar behoren uit te voeren. Er is sprake van open en eerlijke communicatie en een constructieve dialoog. De verschillende organen werken goed samen. We konden de activiteiten van de raad van toezicht goed volgen. We waarderen de manier waarop de raad het interne toezicht uitvoerde. In 2022 investeerde het bestuur in de opleiding van de nieuwe leden van het verantwoordingsorgaan. Er was een introductieprogramma en het bestuur ging akkoord met een opleidings- en ontwikkelingsplan voor de komende jaren. We waarderen deze inspanningen van het bestuur. Het bestuur informeerde ons over ontwikkelingen. Ook stelde het bestuur ons in staat bij te dragen aan de vorming van de strategie, door ons te laten deelnemen aan strategiesessies. De informatievoorziening rond adviesaanvragen was meestal tijdig en inhoudelijk van goede kwaliteit. Het verantwoordingsorgaan adviseert doorgaans over voorgenomen besluiten. Dat betekent dat de medezeggenschap plaatsvindt als een onderwerp al vergaand is uitgewerkt, misschien zelfs zo goed als definitief is. Het kan zo zijn dat een advies in de eindfase minder toegevoegde waarde heeft. Wij zien mogelijkheden om de effectiviteit van de advisering te verbeteren. Ook naar aanleiding van de advisering over de commissie van beroep. Als het bestuur ons eerder meeneemt in de besluitvorming, krijgen we beter inzicht in hun overwegingen en kunnen we ook eerder inhoudelijk bijdragen.

Communicatie
Het communicatiebeleid is gericht op deelnemers goed inzicht geven in hun persoonlijke pensioensituatie, zodat ze afgewogen keuzes kunnen maken. Het bestuur voerde in 2022 verschillende geslaagde communicatiecampagnes uit. Het doel was handelingsperspectief van deelnemers creëren en bevorderen. Door verschillende communicatievormen voor specifieke doelgroepen in te zetten nam het handelingsperspectief toe. Het monitoren en verbeteren van de effectiviteit en het bevorderen van handelingsperspectief vragen wel blijvende aandacht. Zeker nu er door de Wtp veel gaat veranderen. In de communicatie naar deelnemers over de gevolgen van de Wtp beperkte het bestuur zich bewust tot procesinformatie. Omdat de onzekerheid en onduidelijkheden nog groot zijn. Wij kunnen deze keuze goed volgen. Maar omdat de maatschappelijke impact van de Wtp groot is, roepen we op om in 2023 niet te beperkt te communiceren. Om tijdigheid, handelingsperspectief en draagvlak te bevorderen kan breder communiceren wenselijk zijn.

1. De tijdige en geslaagde invoering van de Wtp is de komende jaren een belangrijke uitdaging. Verschillende partijen hebben verschillende rollen en belangen. Daarom adviseren we om alle betrokkenen goed mee te nemen in de processtappen en de besluitvorming over de Wtp. We bevelen aan om de bestuurlijke voorwaarden voor de opdrachtaanvaarding van de nieuwe regeling vooraf te formuleren en af te stemmen met de fondsorganen. Omdat we een adviesrol hebben, willen we graag al in de voorfase van inhoudelijke vraagstukken geïnformeerd en betrokken worden. We stellen voor om hierover (schriftelijke) afspraken te maken.
   
   
2. Om effectieve medezeggenschap te bevorderen, bevelen we aan om ons al in een eerdere fase van de besluitvorming mee te nemen. Als het bestuur ons informeert over uitgangspunten, mogelijkheden en overwegingen, krijgen we beter inzicht. En dat komt de latere formele advisering ten goede. Eerdere betrokkenheid biedt het bestuur de mogelijkheid om met het verantwoordingsorgaan (informeel) van gedachten te wisselen over verschillende opties en de gevolgen daarvan voor belanghebbenden. 

Het bestuur bedankt het verantwoordingsorgaan voor haar constructieve bijdragen en verantwoording. Het bestuur ziet zich gesterkt met de gegeven aanbevelingen om door te gaan op de reeds ingeslagen weg. Voor de opvolging van de aanbevelingen wordt een plan van aanpak opgesteld.