1. Deelnemers een goed inzicht geven in hun pensioen

Ons premiebeleid staat beschreven in onze actuariële en bedrijfstechnische nota (Abtn) en wijzigde niet in 2024. De Abtn staat op onze website. 

Voor de premiestelling 2024 moesten alle pensioenfondsen van de wetgever rekening houden met verlaagde rendementen op aandelen, zoals geadviseerd door de commissie Parameters. De premies zouden daardoor stijgen t.o.v. 2023. Zo’n stijging was vlak voor de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel dat geleid heeft tot de WTP, niet wenselijk. Daarom gaf de minister aan pensioenfondsen een premie verlagende mogelijkheid, i.c. het tussentijds opnieuw voor 5 jaar vastzetten van de (t.o.v. 2020 fors gestegen) rente. Van die mogelijkheid hebben we als bestuur gebruik gemaakt. De minister had ook voorzien dat het premie verhogende effect van het lagere aandelenrendement kleiner zou zijn dan het premie verlagende effect van het opnieuw vastzetten van de rente en besloot daarom dat de premie voor 2024 bij toepassing van de geboden mogelijkheid, niet mocht dalen. 

Het doel was immers alleen het vermijden van premieverhoging. Het opnieuw vastzetten van de rente en het verbod op premieverlaging leidde voor ons tot een premie voor 2024 van 22,7%. Weliswaar was dit 0,2% lager dan de premie van 2023 maar dat was toegestaan omdat sociale partners voor 2023 hadden besloten om eenmalig af te wijken van het maximum van 22,7% dat in de cao was vastgelegd. Voor 2025 lag de zaak anders. Hoewel het ook niet logisch was de premie voor 2025 te verlagen (de oude 5-jaarsperiode liep immers tot en met 2025) is dat toch gebeurd omdat de minister het verbod op premieverlaging niet heeft gecontinueerd en sociale partners vervolgens, om hen moverende redenen, niet akkoord gingen met het voorstel van het bestuur om voor 2025 de premie zodanig vast te stellen dat de premiestelling voor 2025 niet leidt tot een aantasting van de dekkingsgraad. Het bestuur kon daarop niet anders dan de premie vaststellen op 18,3% hetgeen helaas een negatief effect had op de dekkingsgraad van 0,7%.

Voor de vaststelling van de premie 2024 (in 2023) moest het bestuur rekening houden met de nieuwste gegevens, zoals een verlaging van de parameters voor verwacht rendement. In aansluiting hierop heeft het bestuur ook de onderliggende rente voor de berekening geactualiseerd. Wettelijke voorwaarde voor het actualiseren van de rente was dat de premie in 2024 niet zou dalen. Daarom is de premie vastgesteld op 22,7 procent in 2024. Daarmee konden we het maximale opbouwpercentage van 1,738 procent financieren. 

Eind 2023 was de premie-egalisatiereserve nul. De feitelijke premie 2024 was hoger dan de gedempte kostendekkende premie 2024. Toch vond in 2024 geen toevoeging of onttrekking aan de premie-egalisatiereserve plaats. Dit vanwege de eerder genoemde wettelijke voorwaarde dat de feitelijke premie niet mocht dalen. Eind 2024 was de reserve dus nog steeds nul.

Wij hanteren een voorwaardelijke toeslagverlening. Ons beleid voor het verhogen en verlagen van pensioenen staat in onze Actuariële en Bedrijfstechnische Nota (Abtn). De Abtn staat op onze website.

Met ingang van 1 januari 2024 zijn de opgebouwde aanspraken van actieve deelnemers met 6,5 procent verhoogd. Dit is de maximale toeslag gebaseerd op de cao-loonontwikkeling van 1 oktober 2022 tot en met 30 september 2023. Helaas konden de ingegane pensioenen en premievrije aanspraken per 1 januari 2024 niet worden verhoogd. Over deze periode is de Consumentenprijsindex-afgeleid (CPI-afgeleid) - 1,4 procent. Volgens het beleid van het pensioenfonds is verlaging bij een negatieve CPI-afgeleid niet mogelijk, waardoor het bestuur besloot om geen verhoging toe te kennen. 

We maakten gebruik van versoepelde regels voor het verhogen van pensioen via de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Deze AMvB gaf pensioenfondsen de mogelijkheid om de pensioenen meer te verhogen dan is toegestaan onder de huidige regels. Een voorwaarde voor het gebruiken van de AMvB is dat cao-partijen hebben aangeven dat zij van plan zijn om de al opgebouwde pensioenaanspraken over te brengen naar het nieuwe pensioenstelsel. Dit wordt invaren genoemd. In december 2022 spraken cao-partijen dit voornemen uit.

In 2024 was de bovengenoemde AMvB niet meer van toepassing. De versoepelde toeslagverlening is vanaf 2024 voor pensioenfondsen alleen nog mogelijk door gebruik te maken van het transitie-Financieel Toetsingskader (transitie-FTK). Het pensioenfonds heeft besloten om in 2024 geen gebruik te maken van het transitie-FTK. Zie paragraaf 1.5.1. Daardoor is het bestuur gehouden aan het toeslagbeleid van het fonds en de wet. Volgens de wet mogen we pas toeslag verlenen als onze beleidsdekkingsgraad 110 procent of hoger is. Bij toeslag verlenen moeten we rekening houden met de toekomst, want we moeten de toeslag ook in de toekomst kunnen financieren. In het toeslagbeleid staat wanneer we de pensioenen kunnen verhogen. De beleidsdekkingsgraad is daarbij leidend.

Voor de ex-Cadans-deelnemers geldt een uitzondering. Dit zijn deelnemers met een ingegaan pensioen of premievrij recht van vóór 1996. Deze groep heeft recht op een onvoorwaardelijke pensioenverhoging gebaseerd op de CPI-afgeleid. De werkgever financiert deze onvoorwaardelijke pensioenverhoging. De CPI-afgeleid kwam eind september 2023 uit op - 1,4 procent. Zoals ook geldt voor de actieve deelnemers, is een verlaging bij een negatieve afgeleide CPI-afgeleid niet mogelijk voor de ex-Cadans deelnemers. Om die reden is besloten om de pensioenverhoging per 1 januari 2024 vast te stellen op 0 procent. De CPI-afgeleid kwam eind september 2024 uit op 2,54 procent. Het pensioen van deze deelnemers is dan ook per 1 januari 2025 verhoogd met 2,54 procent.

Ons beleggingsbeleid lichten we in paragraaf 2.1 toe. Daar besteden we aandacht aan ons strategisch beleid, de samenstelling van onze beleggingsportefeuille, maatschappelijk verantwoord beleggen en de beleggingsrendementen in 2024.

De dekkingsgraad geeft aan hoe we er financieel voorstaan. Het bestuur baseert zijn beleid op de beleidsdekkingsgraad. De beleidsdekkingsgraad is het gemiddelde van de actuele dekkingsgraden van de laatste twaalf maanden. Op 31 december 2024 was onze beleidsdekkingsgraad 119,5 procent (op 31 december 2023: 121,2 procent).

In 2024 steeg de actuele dekkingsgraad van 116,6 procent naar 117,3 procent. De tabel hieronder toont de ontwikkeling van de actuele dekkingsgraad en van de beleidsdekkingsgraad in 2024. 

De certificerend actuaris stelt elk jaar vast of we voldoen aan de eisen van de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet. De belangrijkste bevindingen van de certificerend actuaris zijn:

• De technische voorzieningen zijn, overeenkomstig de beschreven berekeningsregels en uitgangspunten, als geheel bezien, toereikend vastgesteld. 
• Het eigen vermogen is hoger dan het wettelijk vereist eigen vermogen.
• De beleidsdekkingsgraad op balansdatum is hoger dan de vereiste dekkingsgraad.
• Omdat het aanwezige eigen vermogen hoger is dan het vereist eigen vermogen, is de vermogenspositie op de balansdatum voldoende. Daarbij moet worden opgemerkt dat de mogelijkheden tot het verlenen van toeslagen bij deze vermogenspositie beperkt zijn.

In de actuariële verklaring oordeelt de certificerend actuaris dat we voldoen aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet.

De tabel hieronder laat zien welke factoren het eigen vermogen, en dus de actuele dekkingsgraad, beïnvloedden en in welke mate.

We waarderen de voorziening pensioenverplichtingen met de rentetermijnstructuur (RTS), die maandelijks wordt gepubliceerd door DNB. De RTS verandert voortdurend, wat invloed heeft op de hoogte van de voorziening. Een hogere RTS leidt tot een lagere voorziening. Eind 2024 was de gemiddelde RTS 2,17 procent (2023: 2,35 procent). De voorziening pensioenverplichtingen steeg met 123,6 miljoen (2023: 248,2 miljoen) door deze daling van de RTS. Hierdoor daalde de dekkingsgraad met 1,9 procent (2023: daling van 4,1 procent). 

De Technische Voorziening (TV) voor risico fonds is bepaald met overlevingskansen op basis van de AG-Prognosetafel 2024. In 2024 pasten we deze tafels aan met de fondsspecifieke ervaringssterfte binnen onze populatie. Door het toepassen van de AG-Prognosetafel 2024 hanteert het pensioenfonds de meest recente inzichten over de Nederlandse bevolkingssterfte en houdt het rekening met de voorzienbare trend in de overlevingskansen. In 2026 worden deze conform het beleid van het pensioenfonds opnieuw onderzocht.

De actualisering van de overlevingskansen heeft geleid tot een stijging van de pensioenverplichtingen met 31,5 miljoen euro. Inclusief overige aanpassingen in de grondslagen was het totale effect in 2024 een stijging van 44,38 miljoen euro in de pensioenverplichtingen (2023: een stijging van 14,13 miljoen euro in de pensioenverplichtingen, voornamelijk door een wijziging in de opslag voor toekomstige uitvoeringskosten), wat resulteerde in een daling van de dekkingsgraad met 0,7 procent (2023: een daling van 0,2 procent).

Een uitgebreide toelichting op het effect van de wijzigingen van de grondslagen staat in paragraaf 6.4.3 bij punt 7 van de jaarrekening.

Het bestuur besloot de pensioenen van de actieve deelnemers te verhogen per 1 januari 2025 (zie paragraaf 1.2.2). Hierdoor stegen de pensioenverplichtingen in 2024 met 152,96 miljoen euro en daalde de dekkingsgraad met 2,4 procent. 

Ons communicatiebeleid is opgebouwd rond vijf strategische pijlers: doelgroepgerichte communicatie, digitalisering, eenvoudig taalgebruik, samenwerking met de werkgever en voortdurende evaluatie én verbetering. We streven ernaar onze deelnemers handelingsperspectief te bieden en een sterke relatie met hen op te bouwen. Dit doen we door het vergroten van het inzicht in hun pensioensituatie, hen aan te zetten tot actie wanneer nodig, en door onze bereikbaarheid en betrouwbaarheid continu te verbeteren.

Wet toekomst pensioenen

In 2025 zijn de nieuwe regels voor pensioen een belangrijk onderwerp van onze communicatie-uitingen. Hoewel we nog geen persoonlijke financiële informatie aan onze deelnemers en gepensioneerden kunnen geven, houden we ze vanzelfsprekend wel op de hoogte van deze transitie. In 2025 werken we het communicatieplan (onderdeel van het implementatieplan) voor de overgang naar de nieuwe regels voor pensioen uit en zullen we dit aanbieden bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Om de doelstellingen van het communicatieplan in te vullen, voeren we in het eerste kwartaal van 2025 ook een kennismeting over de nieuwe regels voor pensioen uit. De uitkomsten daarvan gebruiken we om de doelstellingen van het communicatieplan specifiek per doelgroep te kunnen formuleren.

Alle (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden kunnen klachten of geschillen bij ons melden. Informatie over de klachten- en geschillenregeling staat op onze website: www.uwvpensioen.nl. Meer informatie over de klachtenprocedure is te vinden op www.uwvpensioen.nl/klacht-indienen.

Het fonds heeft in totaal 289 klachten behandeld in 2024. Voor 7* van de 289 klachten is na afhandeling van de klacht een beroep (vervolgklacht) ingediend bij de Commissie van Beroep (CvB). In Q4 is een stijging te zien van het aantal klachten. Deze stijging is ontstaan door de ontevredenheid onder gepensioneerden over het besluit over de verhoging van pensioen per 1 januari 2024. 

Hieronder volgt een overzicht van de klachten en geschillen van het fonds naar AFM-rubricering. 

Op basis van de schriftelijke en telefonische klachten is er meer aandacht gegeven aan de communicatie over de indexatie van pensioenen. Zo is er uitleg geboden over het achterliggende beleid. Ook heeft de Pensioenuitvoeringsorganisatie (TKP) in Q4 verbeteringen gerealiseerd in het proces “ouderdomspensioen aanvragen”. De informatieverstrekking ende toegankelijkheid van het digitale platform is verbeterd

Het klachtenproces en het reglement van de CvB is gewijzigd. Zie hieronder de aanpassingen:

• De termijn waarbinnen de klachten worden afgehandeld is verkort van 20 naar 15 werkdagen. De klachtenafhandeling wordt binnen deze norm verricht.
• Verschillende termijnen in het reglement CvB zijn tevens verkort.
• Reactie van fonds aan CvB: verkort naar vier weken
• Uitspraak CvB: verkort naar twee weken.
• Besluit bestuur: verkort naar twee weken.  

Het VO behandelde de adviesaanvraag in het eerste kwartaal van 2024.

Klantgericht 

Vanuit het oogpunt van transparantie en duidelijkheid is in 2024 de dienstverlening voor deelnemers verder geprofessionaliseerd.  

Per 1 juli 2023 is de Wet toekomst pensioenen (Wtp) in werking getreden. De overgang naar het nieuwe pensioenstelsel is de grootste en meest ingrijpende hervorming uit de geschiedenis van het Nederlandse pensioenstelsel. De overgang raakt alle onderdelen van onze pensioendienstverlening, waaronder onze pensioenadministratie en -systemen, het vermogensbeheer en de communicatie met onze deelnemers.

Vanaf 1 juli 2023 geldt er een nieuwe overgangswet voor pensioenfondsen: het transitie-FTK. Deze wet hoort bij de Wet toekomst pensioenen (Wtp). Het transitie-FTK bepaalt wat een pensioenfonds moet doen als de dekkingsgraad bij de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel te laag is. Pensioenfondsen mogen zelf kiezen of ze gebruik maken van deze overgangswet.

In het voorjaar van 2024 heeft het bestuur van het pensioenfonds goed gekeken naar de voordelen en nadelen van het transitie-FTK. Na deze afweging heeft het bestuur besloten om er in 2024 nog geen gebruik van te maken. In 2025 kijkt het bestuur opnieuw of het transitie-FTK dan wel gebruikt zal worden.

Volgens de wet moet het pensioenfonds bewijzen dat de kwaliteit van gegevens voor, tijdens en na de overgang goed is geregeld. Hoewel het pensioenfonds altijd veel aandacht besteedt aan juiste en volledige gegevens in de pensioenadministratie, zijn er extra acties uitgevoerd om dit duidelijk te maken en te verbeteren. Hierbij gebruiken we het Kader Datakwaliteit van de Pensioenfederatie als hulpmiddel. In 2024 hebben we het volgende gedaan:

• Het databeleid bijgewerkt en bepaald welke risico's het bestuur accepteert voor kwaliteit van de pensioengegevens.
• We hebben onderzocht welke belangrijke gegevens een risico vormen bij het berekenen van de pensioenbedragen en deze beoordeeld.
• Gecontroleerd welke maatregelen er al zijn om de gegevens goed te beheren.
• We hebben risicogroepen bepaald en deelnemers geselecteerd voor het uitvoeren van steekproeven.
• Analyses en steekproeven uitgevoerd om de kwaliteit van gegevens te controleren.

Begin 2025 heeft het bestuur een plan goedgekeurd om de datakwaliteit te verbeteren. Dit plan wordt in 2025 uitgevoerd en bevat:

• Extra werkzaamheden om gegevens te controleren en waar nodig te verbeteren.
• Maatregelen om te zorgen dat de kwaliteit van gegevens goed blijft tot de overgang.

In 2024 waren verschillende specialisten (sleutelfunctiehouders risicobeheer, actuarieel en interne audit) betrokken bij deze acties. Zij hebben hierover hun mening aan het bestuur gegeven.

We hebben in 2024 een externe accountant gevraagd om de kwaliteit van onze gegevens te onderzoeken. De accountant werkt volgens een standaard aanpak (werkprogramma Datakwaliteit – Wtp) van accountants (NBA) en IT-auditors (NOREA). Het rapport van de accountant is in 2025 ontvangen. Op basis van de conclusie in dit rapport heeft het bestuur beoordeeld dat de datakwaliteit van voldoende niveau is om op de beoogde transitiedatum tot invaren over te kunnen gaan.

Het is de bedoeling dat deelnemers die met pensioen gaan, straks maximaal 10 procent van de waarde van hun pensioen als bedrag ineens kunnen laten uitkeren. De wetgeving hiervoor is al verschillende keren uitgesteld. In het wetsvoorstel staat dat deelnemers alleen bij pensioeningang een bedrag ineens kunnen laten uitkeren. Een wetswijziging moet nu mogelijk maken dat dit ook in de maand januari ná de pensioeningang kan. Het was de bedoeling dat de mogelijkheid om een bedrag ineens op te nemen, vanaf 1 juli 2024 zou ingaan. Deze datum is politiek niet haalbaar gebleken. De Tweede Kamer heeft op 8 oktober 2024 ingestemd met het wetsvoorstel. Het wetsvoorstel moet echter nog worden goedgekeurd door de Eerste Kamer. De datum van invoering is voorlopig  1 juli 2026.

In 2024 zijn wij verdergegaan met de voorbereidingen om onze processen, administratie en communicatie aan te passen voor de uitkering van een bedrag ineens. Aan het eind van 2024 zijn alle voorbereidingen in systemen en communicatie getroffen voor het moment dat het wetsvoorstel ingaat.

Met ingang van 17 januari 2023 is de Europese verordening ‘Digital Operational Resilience Act’ (DORA) van kracht geworden. Deze verordening heeft als doel om op uniforme wijze binnen de (Europese) financiële sector de digitale operationele weerbaarheid te verhogen. Instellingen hebben twee jaar de tijd om zich voor te bereiden om vanaf 17 januari 2025 aantoonbaar te voldoen aan de vereisten van DORA. De afgelopen jaren waren reeds diverse richtlijnen vanuit nationaal en Europees niveau van kracht, zoals de DNB Good Practice Informatiebeveiliging en verschillende uitbestedingsrichtlijnen. Met het voldoen aan die richtlijnen is al deels invulling gegeven aan de DORA-vereisten. De focus ligt zodoende op het invulling geven aan de aanvullende vereisten.

In 2024 voerde  het pensioenfonds een impactanalyse uit. Hierbij zijn ook de relevante onderuitbestedingen meegenomen. Vervolgens heeft het fonds maatregelen getroffen om de belangrijkste risico’s te beheersen. Het incidenten-register, -beleid en -meldingsprocessen met de uitvoerders zijn in lijn met DORA aangepast. Ook het informatieregister (overzicht met de relevante (onder-)uitbestedingen) is opgesteld.

Per 17 januari 2025 is het fonds nog niet volledig DORA-compliant. De Nederlandsche Bank (DNB) is hierover geïnformeerd. Het fonds heeft aangegeven uiterlijk aan het einde van het eerste kwartaal van 2025 volledig te zullen voldoen aan de DORA-regelgeving. De benodigde aanpassingen in beleidsdocumenten en de afronding van het addendum op het contract met de pensioenuitvoeringsorganisatie – ter implementatie van de DORA-wet- en regelgeving – zijn gepland voor afronding in het eerste kwartaal van 2025. Aan het einde van Q1 2025 heeft het fonds de resterende werkzaamheden afgerond en voldoet het volledig aan de DORA-vereisten.